Fiqh ikhtilaf

Fiqh ikhtilaf merupakan salah satu cabang fiqh yg menjadi satu tuntutan kepada umat ini. Fiqh ini bukan sahaja dianjurkan, bahkan diwajibkan bagi mereka untuk memikirkannya. Untuk membangunkan satu fiqh yang memberikan bimbingan kepada umat dalam menyingkapi suatu perbezaan pendapat, kita wajib menyediakan asasnya yg syar’I, kukuh dan mantap, sehingga bangunan fiqh ini ditegakkan di atas tiang-tiang dan kaedah-kaedah yang tertancap kuat, bersumberkan Al-Quran dan As-Sunnah serta apa yg telah disepakati oleh para ulama’ yg muktabar dari umat ini. Diantara beberapa prinsip-prinsip asas dalam fiqh ikhtilaf ialah sebagaimana yg diterangkan oleh Dr. Yusuf Al-Qaradhawi dalam bukunya Kaifa nata’amalu ma’a at-turath wa at-tamzahab wal ikhtilaf:

1. Perbezaan didalam cabang fiqh merupakan suatu hal yg tidak dapat dihindari

2. Perbezaan didalam cabang fiqh merupakan rahmat dan kemudahan bagi umat

3. Perbezaan didalam cabang fiqh merupakan kekayaan dalam wacana syariat umat ini

4. Usaha yg dilakukan untuk menghilangkan perbezaan pendapat dan membawa umat ini kepada satu pendapat yg sama tidak mungkin dilakukan sekaligus kerana ianya tidak efektif

5. Kadang-kadang, kebenaran itu munkin ada pada pendapat yang berlawanan dengan pendapat yg selama ini diterima

6. Kepelbagaian kebenaran boleh terjadi

7. Orang yg salah dalam berijtihad (selama ia termasuk dalam orang yg ahli) dimaafkan, bahkan memperoleh pahala

8. Tidak boleh ada pengingkaran dalam masalah khilafiyah.

9. Bersikap adil terhadap orang yg berbeza pendapat dan mengakui kebaikan yang ada pada diri orang tersebut

10. Bersikap adil terhadap orang yg sefaham dan berani memberikan kritikan kepadanya dengan benar

11. Melakukan kerja sama berkaitan dengan hal-hal yang telah disepakati bersama-sama

12. Toleransi dalam memperdebatkan hal yang diperselisihkan

13. Tuntutan dialog dalam memperdebatkan hal yang diperselisihkan

14. Toleransi antara kedua belah pihak yg berselisih, dimana satu pihak bersedia solat dibelakang yg lain

15. Menganggap semua mazhab adalah baik dan berada dalam jalan petunjuk

16. Bersikap bijak dan menerima terhadap perbezaan yg beragam, bukan perbezaan yg saling bermusuhan

17. Menghindari perpecahan, dan kewajipan menjaga adab di hadapan para ulama’

18. Menjaga adab terhadap para ulama’ yg muktabar

19. Menghindarkan diri daripada menuduh orang lain sebagai zalim, dosa, dan kafir.

(Kaifa nata’amalu ma’a at-turath wa at-tamzahab wal ikhtilaf, Syeikh Yusuf Al-Qaradhawi)